Bij pigmentstoornissen is er sprake van aanwezigheid van te veel (hyperpigmentatie) of juist te weinig pigment (hypopigmentatie) in de huid.

De meest voorkomende pigmentstoornissen in de praktijk van de huidtherapeut zijn:

• Ouderdomsvlek (lentigo)
• Melasma
• Post inflammatoire hyperpigmentatie (PIH)
• Vitiligo
• Naevus

Een ouderdomsvlek is een veel voorkomende, bruine verkleuring van de huid die doorgaans goedaardig is. Deze huidafwijking treedt vanaf middelbare leeftijd op bij mensen met een licht huidtype die veelvuldig aan zonlicht hebben blootgestaan. Ouderdomsvlekken komen met name voor in het gezicht en op de handruggen. Een enkele keer worden de vorm en de kleur van de vlek grilliger en ontwikkelt deze zich kwaadaardig. Als een ouderdomsvlek van grootte of kleur verandert of klachten geeft, raden wij een bezoek aan de huisarts aan. Deze kan vaststellen of er sprake is van huidkanker waarna behandeling noodzakelijk kan zijn.

Melasma, ook wel zwangerschapsmasker genoemd, is een goedaardige bruine verkleuring in het gelaat bij vrouwen die zwanger zijn, de pil of hormoonmedicatie gebruiken. Melasma komt met name voor op het voorhoofd, de jukbeenderen, de bovenlip en de kin. Het is een onschuldige huidafwijking die, na de bevalling of na het stoppen met de pil of andere hormoonmedicatie, vaak weer spontaan verdwijnt. Als een vrouw eenmaal melasma heeft gehad, is de kans groot dat het zich onder invloed van een zwangerschap, hormoonmedicatie, pilgebruik of zonlicht opnieuw ontwikkelt.

Post inflammatoire hyperpigmentatie (PIH) is een goedaardige rode tot bruine verkleuring van de huid. Het komt voor op plaatsen waar een ontsteking heeft plaatsgevonden, zoals acne of eczeem. Mensen met een donker huidtype hebben een grotere kans op het ontwikkelen van PIH. Nadat de ontsteking is verdwenen, kan de verkleuring zeer langzaam wegtrekken, maar dit is lang niet altijd het geval.

Vitiligo is een onschuldige maar soms ontsierende aandoening; door het verdwijnen van pigmentcellen verliezen delen van de huid en haren hun kleur, met name in het gezicht, op de handen en in de schaamstreek. Er ontstaan melkwitte vlekken in verschillende vormen en groottes.

Een naevus, oftewel moedervlek, is een goedaardige en soms verheven vlek op de huid die licht tot donker van kleur is. Naevi (moedervlekken) kunnen vanaf de geboorte aanwezig zijn, maar de meeste ontstaan tussen het 3e en 40ste levensjaar. Erfelijke aanleg en zonverbrandingen op kinderleeftijd kunnen de ontwikkeling van naevi (moedervlekken) stimuleren. In een enkel geval kan een naevus (moedervlek) zich kwaadaardig ontwikkelen. Als een moedervlek van grootte of kleur verandert of klachten geeft, raden wij een bezoek aan de huisarts aan. Deze kan vaststellen of er sprake is van huidkanker waarna behandeling noodzakelijk is.

Bij blootstelling aan zonlicht wordt er door ons lichaam meer pigment aangemaakt om de huid te beschermen tegen UV-licht. Hierdoor ontstaat een bruine kleur op de huid. Door teveel zonlicht kunnen de pigmentcellen in de war raken waardoor pigmentvlekken kunnen ontstaan, zoals ouderdomsvlekken (lentigo). Ook na wondjes en acne kunnen pigmentvlekjes ontstaan.

Bij melasma is er sprake van een “overgevoelig” pigmentsysteem. Hierdoor maken de pigmentcellen teveel pigment aan waardoor de huid ter plaatse te donker wordt. Inmiddels zijn er een aantal factoren bekend die de pigmentaanmaak bij melasma doen toenemen. Hormonale factoren spelen waarschijnlijk de belangrijkste rol bij het ontstaan van melasma. Bij alle vrouwelijke geslachtshormonen, zoals progesteron en oestrogenen is aangetoond dat ze in staat zijn om de pigmentaanmaak te stimuleren. Melasma ontstaat dan ook regelmatige tijdens de zwangerschap. Bij sommige vrouwen verdwijnen deze vlekjes gelukkig weer spontaan na de bevalling. Sommige anticonceptie pillen kunnen ook melasma doen ontstaan of verergeren. Verder speelt ook (overmatige) blootstelling aan UV stralen een belangrijke rol. De UV stralen uit zowel de natuurlijke zon als de zonnebank kunnen beide melasma doen ontstaan. Andere factoren die in verband zijn gebracht met melasma zijn erfelijke factoren, het gebruik van bepaalde cosmetica en sommige anti-epileptische geneesmiddelen.

Al deze factoren kunnen leiden tot een verhoogde activiteit van de pigmentcellen met als gevolg een toegenomen pigment aanmaak. Doordat niet alle pigmentcellen in de huid even sterk reageren, ontstaat niet een egale maar een meer vlekkerige bruine verkleuring van de huid. Bij sommige patiënten zijn er echter geen duidelijke uitlokkende factoren aan te wijzen.

De behandelmethode is afhankelijk van het type, de grootte en de locatie van de pigmentstoornis, de diepte waarop deze zich bevindt in de huid en de concentratie van het pigment in de huid. Pigmentvlekken kunnen behandeld worden door middel van IPL*

Behandeling is niet noodzakelijk maar wanneer een melasma niet geleidelijk en snel genoeg verdwijnt, kan behandeling nuttig zijn. De huidtherapeut kan met behulp van microneedling, medische/chemische peelings of camouflagetherapie het aanwezige pigment verminderen en/of camoufleren.

Behandeling van post inflammatoire hyperpigmentatie (PIH) is niet noodzakelijk, maar de huidtherapeut kan storende pigmentvlekken behandelen met chemische peelings of microneedling.

Behandeling van vitiligo is niet noodzakelijk en geeft vaak ook geen volledig herstel. In aanvulling op mogelijke behandelingen met hormooncrèmes (corticosteroïden), lichttherapie (PUVA en UVB) en huidtransplantaties kan de huidtherapeut u helpen om met een zeer goed dekkende camouflagecrème de witte vlekken zo goed mogelijk te verbergen (camouflagetherapie).

*Binnenkort bij Huidtherapie Wolvega

Voor de behandeling van pigmentproblemen heeft u geen verwijzing van een huisarts of medisch specialist nodig, tenzij uw zorgverzekeraar daarom vraagt. Vergoeding afhankelijk van soort behandeling en voorwaarden zorgverzekering. In de polis van uw zorgverzekering kunt u lezen, of u recht hebt op een (gedeeltelijke) vergoeding van de behandeling(en).

• DERMASENCE Mousse Cleansing foam – Tot diep in de poriën reinigende gezichtsreiniging
• DERMASENCE Tonic – Koelt, ontsmet en regelt de pH-waarde.

• DERMASENCE Melablok – Verhelderende serum met tyrosinaseremmer (alleen op de getroffen gebieden)

• DERMASENCE Hyalusome Day cream with SPF 50 – Celbeschermend en hydraterend Anti-aging dagverzorging met hoge SPF
• DERMASENCE Hyalusome Intensive activating cream – Fruitzuurcrème voor keratolysse
• DERMASENCE Chrono retare Activating cream – Milde fruitzuurcrème voor de gevoelige huid